Мэта: паказаць бацькам магчымыя формы і метады працы па выхаванню маральна-патрыятычных пачуццяў дзяцей.

Пра важнасць далучэння дзіцяці да культуры свайго народа напісана шмат, паколькі зварот да бацькоўскай спадчыны выхоўвае павагу, гонар за зямлю, на якой жывеш. Таму дзецям неабходна ведаць і вывучаць культуру сваіх продкаў. Маральна-патрыятычнае выхаванне дзіцяці-складаны педагагічны працэс. У аснове яго ляжыць развіццё маральных пачуццяў. Паняцце «Радзіма» ўключае ў сябе ўсе ўмовы жыцця: тэрыторыю, клімат, прыроду, арганізацыю грамадскага жыцця, асаблівасці мовы і побыту, аднак да іх не зводзіцца.

Гістарычная, прасторавая, расавая сувязь людзей вядзе да фарміравання іх духоўнага падабенства. Падабенства ў духоўным жыцці спрыяе зносінам і ўзаемадзеянню, што ў сваю чаргу спараджае творчыя намаганні і дасягненні, якія надаюць асаблівую своеасаблівасць культуры. Пачуццё Радзімы… Яно пачынаецца ў дзіцяці з адносіны да сям’і, да самым блізкім людзям — да маці, бацькі, бабулі, дзядулі. Гэта карані, якія злучаюць яго з родным домам і бліжэйшым асяроддзем.

Пачуццё Радзімы пачынаецца з захаплення тым, што бачыць перад сабой малеча, чаму ён дзівяцца і што выклікае водгук у яго душы… І хоць шматлікія ўражанні яшчэ не сьвядомыя ім глыбока, але, прапушчаныя праз дзіцячае ўспрыманне, яны адыгрываюць велізарную ролю ў станаўленні асобы патрыёта. «Рускі народ не павінен губляць свайго маральнага аўтарытэту сярод іншых народаў-аўтарытэту, годна заваяванага рускім мастацтвам, літаратурай. Мы не павінны забываць аб сваім культурным мінулым, аб нашых помніках, літаратуры, мове, жывапісу… нацыянальныя адрозненні захаваюцца і ў 21 стагоддзі, калі мы будзем заклапочаныя выхаваннем душ, а не толькі перадачай ведаў»» Менавіта таму родная культура, як бацька і маці, павінна стаць неад’емнай часткай душы дзіцяці, пачаткам, спараджае асобу.

У маральна-патрыятычным выхаванні велізарнае значэнне мае прыклад дарослых, асабліва ж блізкіх людзей. На канкрэтных фактах з жыцця старэйшых членаў сям’і (дзядуляў і бабуль, удзельнікаў Вялікай Айчыннай вайны, іх франтавых і працоўных подзвігаў) неабходна прышчапіць дзецям такія важныя паняцці, як «абавязак перад Радзімай», «любоў да Айчыны» « «нянавісць да ворага» « «працоўны подзвіг» і т. д. Важна падвесці дзіця да разумення, што мы перамаглі таму, што любім сваю Айчыну, Радзіма шануе сваіх герояў, якія аддалі жыццё за шчасце людзей. Іх імёны ўвекавечаны ў назвах гарадоў, вуліц, плошчаў, у іх гонар узведзены помнікі. Цяпер да нас паступова вяртаецца нацыянальная памяць, і мы зноўку пачынаем ставіцца да старадаўніх святаў, традыцый, фальклору, мастацкім рыбалоўства, дэкаратыўна-прыкладным мастацтве, у якіх народ пакінуў нам самае каштоўнае са сваіх культурных дасягненняў, просеянных скрозь сіта стагоддзяў.

1. Навакольныя прадметы, упершыню абуджаюць душу дзіцяці, якія выхоўваюць у ім пачуццё прыгажосці, дапытлівасць, павінны быць нацыянальнымі. Гэта дапаможа дзецям з самага ранняга ўзросту зразумець, што яны — частка вялікага рускага народа.
2. Неабходна шырока выкарыстоўваць усе віды фальклору (казкі, песенькі, прыказкі, прымаўкі, карагоды і т .д.). У вуснай народнай творчасці як нідзе захаваліся асаблівыя рысы рускага характару, уласцівыя яму маральныя каштоўнасці, ўяўленні пра дабро, прыгажосці, праўдзе, адвагі, працавітасці, вернасці. Знаёмячы дзяцей з прымаўкамі, загадкамі, прыказкамі, казкамі, мы тым самым далучаем іх да агульначалавечым маральным каштоўнасцям. Адрасаванне дзецям пацешкі, прымаўкі, заклички гучаць як ласкавы говорок, выказваючы клопат, пяшчота, веру ў паспяховую будучыню. У прыказках і прымаўках трапна ацэньваюцца розныя жыццёвыя пазіцыі, высмейваюцца недахопы, усхваляюцца станоўчыя якасці людзей. Асаблівае месца ў творах вуснай народнай творчасці займаюць паважлівае стаўленне да працы, захапленне майстэрствам чалавечых рук. Дзякуючы гэтаму, Фальклор з’яўляецца найбагацейшым крыніцай пазнавальнага і маральнага развіцця дзяцей.
3. Вялікае месца ў далучэнні дзяцей да народнай культуры павінны займаць народныя святы і традыцыі. У іх факусуюцца назапашаныя стагоддзямі найтонкія назірання за характэрнымі асаблівасцямі часоў года, зменамі надвор’я, паводзінамі птушак, насякомых, раслін. Прычым гэтыя назірання непасрэдна звязаныя з працай і рознымі бакамі грамадскага жыцця чалавека ва ўсёй іх цэласнасці і разнастайнасці.
4. Вельмі важна азнаёміць дзяцей з народнай дэкаратыўнай роспісам. Яна, чаруе душу гармоніяй і рытмам, здольная захапіць хлопцаў нацыянальным выяўленчым мастацтвам. Абагульняючы сказанае, можна заключыць, што адукацыйная мэта праграмы складаецца ў далучэнні дзяцей да ўсіх відаў нацыянальнага мастацтва: ад архітэктуры да жывапісу, ад танца, казкі, музыкі да тэатра. Менавіта такі ўяўляецца нам стратэгія развіцця асобаснай культуры дзіцяці як асновы яго любові да Радзімы. Выхаваць патрыёта сваёй Радзімы — адказная і складаная задача, вырашэнне якой у дашкольным дзяцінстве толькі пачынаецца. Планамерная, сістэматычная работа, выкарыстанне разнастайных сродкаў выхавання, агульныя намаганні дзіцячага сада і сям’і, адказнасць дарослых за свае словы і ўчынкі могуць даць станоўчыя вынікі і стаць асновай для далейшай работы па патрыятычным выхаванні.

Літаратура:

Вучэбная праграма дашкольнай адукацыі – Мінск, «Нацыянальны інстытут адукацыі», 2019.

Журнал «Пралеска» №5 ст 13-20 2014 год

Далучаемся да маральна прававой культуры/ Аўтар Т.С. Лабанок, Мозыр ООО ІД «Белы Вецер», 2005.