Як харчавацца правільна — гэтае пытанне цікавіць многіх, дзякуючы папулярызацыі здаровага ладу жыцця, неад’емнай часткай якога і з’яўляецца правільнае (здаровае) харчаванне. Асноўныя прынцыпы здаровага харчавання павінны закладвацца з самага дзяцінства і прытрымлівацца іх неабходна на працягу ўсяго жыцця.
Нажаль, у наш час у нашай краіне расце колькасць людзей, мелых лішак масы цела і якія пакутуюць атлусценнем. Гэта праблема найбольш актуальная цяпер у адносінах да дзяцей і моладзі, т.я. ад лішняй вагі і атлусценні пакутуюць амаль 300/0 насельніцтвы, палове з іх няма і 18 гадоў.

Самай распаўсюджанай прычынай сітуацыі, якая склалася, з’яўляецца банальнае пераяданне ў сілу існуючых звычак у сям’і. Досыць часта бацькі перакормліваюць дзіця, прапаноўваючы яму порцыі па аб’ёме якія перавышаюць узроставыя, а таксама аддаючы перавагу выкарыстанню ў сілкаванні паўфабрыкатаў ці фаст-фуда.

Спынімся на асноўных прынцыпах правільнага (здаровага) харчавання:
1. Сутачны рацыён павінен змяшчаць дастатковую колькасць бялкоў, тлушчаў, вугляводаў, вітамінаў, мінеральных рэчываў. Колькасць бялку ў рацыёне павінна адпавядаць фізіялагічнай норме — 1-1,5 г на 1кг вагі. Жывёльны бялок павінен складаць не менш за 6094 ад сутачнай колькасці бялку (абавязкова прысутнасць у рацыёне нішчымнага мяса, рыбы, яек, малака і кісламалочных прадуктаў).
2. Аптымальная колькасць тлушчаў — 0,8-1,0 г на 1 кг вагі ў суткі. Тлушчы даўжэй затрымоўваюцца ў страўніку, памяншаюць узбудлівасць галаўнога мозгу, ухіляючы пачуццё голаду. Раслінныя тлушчы павялічваюць актыўнасць ферментаў, якія стымулююць працэс распаду тлушчу ў арганізме. У рацыёне ад агульнай колькасці тлушчаў павінна быць 30-3594 раслінных алеяў для падрыхтоўкі ежы і даданні ў салаты.
З. Пажадана абмежаваць колькасць вугляводаў да 3-3,5 г на 1 кг вагі ў суткі, перш за ўсё за кошт простых: цукар, прысмакі.
4. Колькасць прыёмаў ежы на працягу дня не менш за 4-5 разоў (З асноўных прыёму ежы і 2 дадатковых, прадстаўленых свежай садавінай і гароднінай, лепш у волкім выглядзе). Асноўная каларыйнасць рацыёну павінна прыходзіцца на першую палову дня.
5. Інтэрвалы паміж прыёмамі ежы не павінны перавышаць 3,5-4 гадзіны.

6. Колькасць свабоднай вадкасці не менш за l, 5 л 1 у суткі (пры адсутнасці супрацьпаказанняў). Піць і выкарыстоўваць для падрыхтоўкі ежы лепш за ўсё бутыляваную або фільтраваную дома ваду. Для піцця можна выкарыстоўваць мінеральную негазаваную ваду з найменшай ступенню мінералізацыі, свежаадціснутыя сокі, чай, кава.
7. Раніцай нашча пажадана выпіць шклянку вадкасці пакаёвай тэмпературы. Інтэрвал паміж апошнім прыёмам вадкасці і ежай павінен быць 20-30 хвілін, паміж ежай і наступным прыёмам вадкасці не менш за 30 хвілін. Аптымальныя суадносіны паміж цвёрдай і вадкай часткамі ежы падчас аднаго прыёму павінна быць не менш за 2:1.
8. Апошні прыём ежы — за 2,5-3 гадзіны да сну.
9. Ёсць не спяшаючыся, старанна перажоўваючы ежу, уставаць з-за стала, як толькі адчуеце пачуццё насычэння, а не тады, калі гатовыя лопнуць.
10. Старайцеся пазбягаць у адной страве спалучэнняў: бялковыя прадукты (мяса, птушка, рыба, морапрадукты) і прадукты, багатыя вугляводамі (крупы, хлеб, вотруб’е, бульба, салодкая садавіна і ягады).
11. Абмежаваць спажыванне солі да 5г. у суткі.
12. Сілкаванне павінна быць максімальна разнастайным. У страўнікава-кішачным гасцінцы чалавека прысутнічае дастатковая колькасць ферментаў, здольных расшчапіць розныя прадукты.
13. Пазбягайце шматкампанентных страў. За адзін прыём не змешвайце больш за 3-4 відаў прадуктаў (акрамя спецыі і раслінны алей).
14. Асабліва карысныя гародніна, якія змяшчаюць пекцін і абалоніну. Яны ствараюць пачуццё насычэння, рэгулююць функцыю кішачніка, выводзяць дзындры. Да іх ставяцца капуста, шынок, радыска, таматы, агуркі, гарбуз, ліставая зеляніна.
15. Гародніну можна ўжываць сырымі, тушанымі, варанымі, прыгатаванымі на пару і на грылі. Свежая гародніна пераважней ужываць з раслінным алеем (сланечнікавы, аліўкавы, ільняны). Пры варэнні гародніны вада не павінна цалкам зачыняць іх паверхню. Соль, раслінны алей і натуральныя спецыі лепш дадаваць на заключным этапе прыгатавання ежы.

16. Мяса, птушку, рыбу можна запякаць, гатаваць на пары, грылі. Ужываць дадзеныя прадукты лепш з раслінным гарнірам. Скурку птушкі і рыбы пажадана ў ежу не ўжываць.
17. Спосабы прыгатавання прадуктаў (па змяншэнні якасці): грыль (аэрагрыль, грыль у печы ЗВЧ, барбекю, мангал); прыгатаванне ежы на пару; запечанае ў духоўцы; салёнае; вяленае; адварное; тушанае.
18. Хлеб абавязкова павінен прысутнічаць у рацыёне, лепш за ўсё збожжавай, з вотруб’ем, бялковы.
19. Соусы лепш хатняга прыгатавання з гароднінай, вострыя прыправы натуральныя: лаўровы ліст, перац гарошкам, пятрушка, кінза, салера, гваздзік, кмен, часнык, кроп, гваздзік, імбір.
Правільнае харчаванне заклад не толькі здароўя, але і натуральнай прыгажосці: чыстай скуры, падцягнутага стройнага цела, бліскучых валасоў, натуральнай чырвані.
Сілкуючыся правільна, вы захаваеце здароўе і прыгажосць.