Кансультацыя для выхавальнікаў
«Бяспека жыццядзейнасці на занятках па фізічнаму выхаванню ва ўстанове дашкольнай адукацыі»
Адным з бакоў развіцця асобы з’яўляецца фізічнае развіццё, якое самым непасрэдным чынам звязана са здароўем чалавека. Падмурак здароўя, фізічнага і псіхічнага, закладваецца ў дзяцінстве.
Дастаткова трывалым будзе гэты падмурак, залежыць цалкам ад дарослага, ад таго, як будуць выхоўвацца дзеці, якія карысныя звычкі яны набудуць. Важна прывіць дзецям цікавасць да заняткаў фізкультурай, патрэбу ў такіх занятках. Зрабіць гэта няпроста. Фізічная культура і спорт — эфектыўны і сапраўдны сродак выхавання духоўнага і фізічнага здароўя падрастаючага пакалення. Вучэбная праграма дашкольнай адукацыі прадугледжвае фарміраванне рухальных уменняў і навыкаў, развіццё фізічных якасцяў, выхаванне правільнай паставы, гігіенічных навыкаў, засваенне ведаў аб фізічным выхаванні. Работа па фізічнаму выхаванню ва ўстанове дашкольнай адукацыі пачынаецца з выпрацоўкі ў дзяцей звычкі да захавання распарадку дня, патрэбы ў штодзённых занятках, развіцця ўмення самастойна займацца фізічнымі практыкаваннямі, выхавання любові да заняткаў спортам, цікавасці да іх выніку. Асноўнай задачай з’яўляецца захаванне фізічнага выхавання і ўмацаванне здароўя дзяцей, якое садзейнічае ўсебаковаму развіццю выхаванца. Недастатковасць увагі да стварэння ўмоў па фізічнаму выхаванню можа прывесці не толькі да памылак, але і пацягнуць за сабой розныя траўмы, пашкодзіць здароўю дзіцяці. Таму арганізацыя заняткаў па фізічнай культуры дзяцей патрабуе строгага захавання правілаў тэхнікі бяспекі.
Згодна з Палажэннем аб установе дашкольнай адукацыі педагагічныя работнікі нясуць персанальную адказнасць за стварэнне бяспечных умоў пры арганізацыі адукацыйнага працэсу ва ўстанове дашкольнай адукацыі ў адпаведнасці з заканадаўствам. Гэта значыць, педагог дзіцячага сада проста абавязаны прыняць усе меры, накіраваныя на абарону дзіцяці ад дзеянняў, здольных нашкодзіць яго здароўе. Прычым у гэтым выпадку маюцца на ўвазе любыя дзеянні – як і самога дзіцяці, так і персаналу, а таксама аднагодкаў выхаванца. Ахова здароўя дзяцей і яго ўмацаванне складаюць прадмет асаблівага клопату дарослых. Дзеці яшчэ і так малыя і яны не могуць без дапамогі дарослага берагчы і ўмацоўваць сваё здароўе. Дарослыя ствараюць спрыяльнае матэрыяльнае асяроддзе, забяспечваюць бяспеку дзіцячай жыццядзейнасці, харчаванне, спрыяюць рухальнай актыўнасці і г.д.
Фізічнае выхаванне дзяцей дашкольнага ўзросту займае асаблівае месца. Менавіта ў дашкольным узросце ў выніку мэтанакіраванага педагагічнага ўздзеяння фарміруецца здароўе, працаздольнасць, жыццядзейнасць і іншыя якасці, неабходныя для ўсебаковага гарманічнага развіцця асобы.
Асноўнай формай навучання дзяцей рухам прызнаныя заняткі, якія праводзяцца кіраўніком фізвыхавання (выхавальнікам). У той жа час значнае месца ў сістэме фізічнага выхавання займаюць рухавыя гульні, якія шырока прымяняюцца на іншых занятках (музыка, тэатралізаваная дзейнасць), а таксама падчас прагулак, якія праводзяцца выхавальнікамі і інш.
Патрабаванні да ўмоў арганізацыі заняткаў. Любая дзейнасць, і асабліва фізічная, можа ажыццяўляцца толькі пад непасрэдным кантролем і пад наглядам з боку дарослых. У спартыўнай зале і на спартыўнай пляцоўцы павінны быць створаны ўмовы, якія забяспечваюць ахову жыцця і здароўя дзяцей:
— усё абсталяванне: гімнастычная сценка, комплексы, лесвічкі павінны быць надзейна замацаваны; разнастайнае абсталяванне, дапаможнікі, прадметы павінны ўсталёўвацца і размяшчацца з улікам іх поўнай бяспекі і ўстойлівасці, якая выключае магчымасць падзення;
— інвентар, які выкарыстоўваецца дзецьмі, неабходна размяшчаць на вышыні, якая не перавышае ўзроўню іх грудзей.
— памяшканне, у якім арганізуецца фізкультурная дзейнасць, павінна быць чыстым, светлым, добра праветрывацца.
Забараняецца перанос дзецьмі цяжкіх прадметаў вагой больш 2-2,5 кг. (для дзіцяці старэйшага дашкольнага ўзросту).
Матэрыялы і абсталяванне.
- Абсталяванне, якім карыстаюцца дзеці, павінна па сваіх памерах адпавядаць іх ўзроставым паказчыкам.
- У карыстанне дзецям даюцца толькі спраўныя і бяспечныя прадметы.
- Забараняецца выкарыстанне ў рабоце абсталявання і інвентара, прызначанага для дарослых.
- Усё абсталяванне і інструменты павінны быць акуратна, зручна і рацыянальна размешчаны, утрымліваццца ў чыстым, спраўным стане.
Патрабаванні да методыкі кіраўніцтва фізкультурнай дзейнасцю ў дзіцячым садзе:
- Навучаючы дзяцей розным навыкам, прыёмам выканання рухаў, кіраўнік фізвыхавання (выхавальнік) павінен забяспечыць правільны паказ рухаў.
- Пры арганізацыі заняткаў сачыць за тым, каб дзеці самавольна не выкарыстоўвалі снарады і трэнажоры.
- Не дапускаць знаходжання дзяцей у зале або на фізкультурнай пляцоўцы без нагляду дарослага, сачыць за арганізаваным уваходам і выхадам дзяцей з залы.
- Пры правядзенні заняткаў сачыць за правільным выбарам месца правядзення так, каб у поле зроку знаходзіліся ўсе дзеці.
- Пры выкананні практыкаванняў з прадметамі (палкі, абручы і інш.) сачыць за дастатковым інтэрвалам і дыстанцыяй паміж дзецьмі.
- Выхавальнік (кіраўнік фізвыхавання) ажыццяўляе пастаянны кантроль над захаваннем правільнай паставы дзяцей у час занятка.
- Пры арганізацыі заняткаў кіраўнік фізвыхавання (выхавальнік) павінен сачыць за станам дзяцей, не дапускаць іх ператамлення. У выпадку з’яўлення знешніх прыкмет ператамлення, педагог прапануе дзіцяці адпачыць, а затым пераключыцца на больш спакойную дзейнасць.
- Кіраўнік фізвыхавання (выхавальнік) у абавязковым парадку знаёміць дзяцей з правіламі паводзін на занятку і сістэматычна кантралюе іх выкананне.
Для прадухілення траўматызму дзяцей на фізкультурных занятках павінны выконвацца ўсе правілы арганізацыі занятка, патрабаванні да методыкі правядзення фізічнай дзейнасці, захаванне санітарна-гігіенічных умоў і формы адзення.
Абавязковы сістэматычны медыцынскі кантроль над фізічным станам дзяцей, свядома ацэньваць значэнне страхоўкі і дапамогі; месца
заняткаў, інвентар і абсталяванне павінна знаходзіцца ў спраўным стане адпавядаць санітарна-гігіенічным нормам.