Тэма: “Бяспека дзяцей дашкольнага ўзросту ва ўстанове адукацыі і дома”
Фарміраванне асноў бяспекі і жыццядзейнасці выхаванцаў ва ўмовах установы дашкольнай адукацыі з’яўляецца актуальнай і значнай праблемай, паколькі абумоўлена аб’ектыўнай неабходнасцю інфармавання выхаванцаў пра правілы бяспечных паводзін, набыцця бяспечных паводзін у быце.
Важна на толькі засцерагаць дзіця ад небяспекі, але і падрыхтаваць яго да сустрэчы з магчымымі цяжкасцямі, фарміраваць уяўленне пра найбольш небяспечныя сітуацыі, пра неабходнасць выконвання правіл бяспекі, прывіваць дзецям навыкі бяспечных паводзін у быце сумесна з бацькамі, якія выступаюць для дзяцей прыкладам для падражання.
Пры азнаямленні выхаванцаў з пачатковымі асновамі бяспекі павінны быць вызначаны наступныя мэты:
- Фарміраванне асноў па захаванню і замацаванню здароўя;
- Выхаванне бяспечных паводзін, здольнасці прадбачыць бяспечныя сітуацыі, па магчымасці іх пазбягаць, пры неабходнасці – дзейнічаць;
Работа з дзецьмі па бспецы жыццядзейнасці ўключае рад задач:
- Знаёмства з бытавымі крыніцамі бяспекі, з неабходнымі дзеяннямі ў выпадку небяспекі, фарміраванне ўяўлення пра спосабы бяспечных паводзінах у быце;
- Выхаванне граматнага пешахода;
Рэалізацыя задач і фарміраванне першасных асноў бяспекі здзяйсняецца з улікам наступных асноўных прынцыпаў:
- Сістэмнасць і паслядоўнасць (любыя новыя веды ў навучанні дзяцей абапіраюцца на ўжо асвоеныя веды раней);
- Даступнасць (ускладненне матэрыялу адбываецца з улікам узроставых асаблівасцей дзяцей);
- Уключэнне ў дзейнасць (гульнявую, пазнаваўчую, пошукавую і іншыя віды);
- Нагляднасць;
- Уключэнне задач ў разнастайныя віды дзейнасці;
Этапы рэалізацыі задач:
1 этап — зацікаўленасць выхаванцаў, удакладненне і сістэматызацыя ўяўленняў дзяцей пра правілы бяспекі;
2 этап – увесці правілы ў жыццё выхаванцаў, паказаць разнастайнасць іх праяўленняў у жыццёвых сітуацыях, практыкаваць ва ўменні прымяняць гэтыя правілы;
3 этап – на аснове засвоенных навыкаў і ўменняў дапамагчы свядома авалодаць рэальнымі практычнымі дзеяннямі;
Формы арганізацыі вучэбна-выхаваўчага працэсу:
— заняткі, гульні;
— завучванне вершаў;
— падбор ілюстрыраванага матэрыялу;
— гутаркі;
— дыдактычныя гульні;
— рухомыя гульні;
— сюжэтна-ролевыя гульні;
— чытанне мастацкай літаратуры;
— тэатралізаваныя прадстаўленні;
— разглядванне ілюстрацый па тэме “бяспека”;
— назіранні;
— экскурсіі;
— прагляд мутфільмаў;
— працоўная дзейнасць;
— адгадванне загадак;
— забавы;
— абыгрыванне сітуацый правільных і няправільных паводзін;
— асабісты прыклад дарослых;
Разам з традыцыйнымі формамі навучання ва ўстанове адукацыі, вялікая ўвага надаецца арганізацыі розных відаў дзейнасці і набыццю дзецьмі вопыту. Так як, чаму мы выхаванцаў навучым, яны павінны ўмець прымяняць ў рэальным жыцці, на практыцы.
Дзеці трапляюць у розныя жыццёвыя сітуацыі, у якіх яны могуць проста разгубіцца. Па-першае, патрэбна даваць дзецям неабходныя ўяўленні і навыкі пра нормы паводзін. Па-другое, навучыць свядома дзейнічаць у тых ці іншых абставінах, дапамагчы выхаванцам авалодаць элементарнымі паводзінамі дома, на вуліцы, у транспарце. Па-трэцяе, развіваць у дзяцей самастойнасць і адказнасць.
Для фарміравання навыкаў бяспечных паводзін у дзяцей дашкольнага ўзросту неабходна стварыць прадметна-развіваючае асяроддзе ў групе:
Вугалок бяспекі (павінен адпавядаць узроставым асаблівасцям выхаванцаў):
- Наглядныя і ілюстрыраваныя матэрыялы па фарміраванню навыкаў і ўменняў бяспекі жыццядзейнасці;
- Дыдактычныя гульні. Напрыклад: “Святлафор”, “Пазнай, які знак?”, “Правілы паводзін” і інш.;
- Сюжэтна-ролевыя гульні. Напрыклад: “Мы – пажарныя”, “Міліцыя” і інш.
- Цацачныя тэлефоны з нумарамі тэлефонаў пажарнай бяспекі, міліцыі, “хуткай дапамогі”.
- Атрыбуты да рухавых гульняў.
- Макеты, цацкі спецыяльнай тэхнікі.
На гульнявой пляцоўцы макет дарогі з дарожнымі знакамі і машынамі( для фарміравання практычных уменняў ужывання правіл паводзін на дарозе).
Бібліятэка, у якой маецца пазнаваўчая і мастацкая літаратура, фотаальбомы, ілюстрацыі для разглядвання і абмяркоўвання розных сітуацый.
Узаемадзеянне з сем’ямі выхаванцаў – адзін з найважнейшых накірункаў выхаваўча-адукацыйнай работы ва ўстанове адукацыі. Так як усе задачы звязаныя з бяспекай дзяцей не магчыма вырашыць у абмежаваннях установы адукацыі. Нішто не выхоўвае з такой перакананасцю, як наглядны прыклад дарослых.
Мэта ўзаемадзеяння з сем’ямі выхаванцаў – растлумачыць актуальнасць, важнасць праблемы бяспекі дзяцей, павысіць адукацыйны ўзровень бацькоў па тэме.
У рабоце з бацькамі выкарыстоўваюцца розныя формы ўзаемадзеяння:
— наглядна-інфармацыйныя: размяшчэнне інфармацыі ў бацькоўскім кутку, кансультацыі, памяткі.
— калектыўныя: бацькоўскія сходы, семінары-практыкумы, арганізацыя выстаў, сумеснае правядзенне свят, актыўных адпачынкаў, забаў.
— індывідуальныя: правядзенне апытаў, анкетаванне бацькоў, гутаркі;
— размяшчэнне інфармацыі на сайце ўстановы адукацыі.
Атрыманыя ўменні і навыкі выхаванцы змогуць ужываць на практыцы.
Атрыманы вопыт дазволіць выхаванцам пазбегчы небяспечных сітуацый.